Robotik Nedir?

SwitchAlpha

Yönetici
Yönetici
5 Eki 2023
34
3
8
yapayzekaforum.net
adlı insansı robot
Makale serisidir

Yaklaşımlar


Teknoloji
Sözlük

Robotik, tasarımı, üretimi ve kullanımı ile ilgilenen çok disiplinli bir bilim dalıdır. , ,[1] ,[2] , , ve dallarının ortak çalışma alanıdır. Robotlar bir yazılım aracılığıyla yönetilen ve yararlı bir amaç için iş ve değer üreten karmaşık makinelerdir.


Robotik teknolojisi insanın yerinde geçebilecek ya da insanın eylemlerini taklit edebilecek makineler yapmayı hedefler. Robotların birçok farklı durumda kullanılması amaçlansa da, günümüzde daha çok tehlikeli ortamlarda[3] (örn. [4]), üretim süreçlerinde,[5] veya insanın yaşayamadığı uzay, sualtı, yüksek sıcaklık ve radyasyonlu ortamlarda kullanılmaktadır. Robotlar her biçimde yapılabileceği halde, bazı robotlar insana benzer olarak yapılmaktadır. Bunun, robotların insanlar tarafından kabulünü kolaylaştıracağı düşünülmektedir. Birçok robot doğadan esinlenerek yapılmıştır konusudur.[3]


Türkiye'deki üniversitelerde açılan bölümleri robotikle yakından ilişkilidir.[6]


Tarihçe​


Tarihte robotikle ilintili en erken atıf MÖ 3. yüzyılda Çin'de yazılmış bir yazmasında bulunmuştur. Bu yazma MÖ 1000 yıllarında yaşamış 'ya sunulan mekanik bir insan mankeninden bahseder.[7] Antik Yunanda, MÖ 3. yüzyılda yaşamış çağını aşan pek çok çalışmalar yapmış, yüzden fazla mekanik tasarlamıştır. Onun çalışmaları ve tarafından devam ettirilmiştir.


Onlardan sonra bilinen en önemli robotik öncüsü 'dir.[8] Çağının çok ilerisinde[ ] mekanik otomatalar yapmıştır. Eski tarihlerde yaşamış olan meslektaşlarının icatlarını geliştirmiş ve kendine ait olan birçok tasarım yapmıştır. El Cezeri, Otomatik Makineler tarihinde Çağın Doruğuna Erişmiş Büyük Mühendis İbn-i Razzaz Cezeri adıyla anılır. [ ] Yazdığı kitabındaki tüm buluşlar insanımsı, estetik değerlere sahiptir ve hiçbiri hayal ürünü değildir.[ ] Alman Profesörü Widemann, tarafından tekrar üretilip çalıştırılmışlardır. [ ] El Cezeri'nin kaleme aldığı orijinal ismi Kitab-ül Camii Beyn-el ilmi vel-amel En Nafi-i fi Sınaat-il hiyel kitabı, Kültür Bakanlığı 1990 yılında Olağanüstü Mekanik Araçların Bilgisi Hakkında Kitap adında basmıştır. Kitabın Türkçe çevirisi ise Sevim Tekeli tarafından hazırlanarak Türk Tarih Kurumu Yayınları tarafından basılmıştır. El-Cezeri'nin mezarı hâlen Cizre'de Peygamber Camii'nin avlusunda bulunuyor. Avrupalılar tarafından Al-Jasar olarak bilinmektedir.


'da yaşamış en büyük ressam ve heykeltıraşlarından kabul edilen 'ye ait 1495 yılında tasarlandığı sanılan savaşçı makine kayıt altına alınmış bir başka örnektir. Resimdeki model Leonardo'nun orijinal çizimlerinden yararlanılarak 1950 yılında yeniden yapılmıştır. Robot kollarını çenesini ve başını hareket ettirebilmektedir. [ ]


18. ve 19. Yüzyılda Avrupa'da Robotik​


Bu yüzyıllarda daha çok eğlence amaçlı gerçekleştirilen - zengin sarayların gözdesiydi.Yanda: 1776 yılında Fransız mekanikçi tarafından yapılan org çalan müzisyen Sarayı için geliştirilen biri de 1769 yılında [Baron Von Kempelen] tarafından yapılan satranç oynayan adamdı. Bu ve sergilenmişti. Ancak daha sonraları bu içinde insan gizlendiği iddia edilmiştir. Bir güç alan metal silindir ve üzerindeki sayesinde hesaplayabilen karmaşık bir mekanizması vardı. O yıllarda mekaniğinin benzeri olan bu sistemler daha sonraları Thomas Alva 'a da ilham kaynağı olacak ve üzerinde sabitlenmiş kamları bulunan silindirin yerine üzerine yazılabilir balmumu silindiri koyarak icad edecekti. Bu örnek tarihte icatların öyle gökten düşmediğine ilişkin çarpıcı bir örnektir.


1785 yılında tarafından yapılan Müzisyen. Dönemin değer yargılarına göre oldukça estetik bir görünümü olan ve bir tür vurmalı akustik çalgı olan çalan kadın döneminin androidi sayılabilirdi. Bu gün bulunan bu örnek de kurulan bir zemberekten güç almaktaydı. Bu gerçekten de birçok müzik parçasını çalabilen karmaşık makinelerdi. 'nın bilgi birikimi, o çağda doruğa çıkmış olan yapımcılığı ve ustalığından ileri gelmekteydi. Çok küçük parçalar yapmakta ustalaşmış saat yapımcıları ve mekanik ustaları için otomat yapımı sarayda ve soylu çevrelerde kendilerini gösterebilecekleri eşsiz fırsatlardı.


adlı bir mekanik ustası tarafından geliştirilen bu örnekteki resim çizen otomatların tarihi bilinmemektedir. Ancak 19. yüzyılda yayınlanan bir kitapta resimleri yer almaktadır. Fransa ulusal müzesinde sergilenen son derece karmaşık çizimleri ustalıkla yapmaktadır. Ayrıca yazabilen otomatlar - prensibiyle çalışmaktaydı.


Endüstriyel robotik​


ISO 8373 Standardına göre belirlenmiş endüstriyel robot tanımı ve robot tiplerinin sınıflandırılması şöyledir:


"Endüstriyel uygulamalarda kullanılan, üç veya daha fazla programlanabilir ekseni olan, otomatik kontrollü, yeniden programlanabilir, çok amaçlı, uzayda sabitlenmiş veya hareketli manipülatördür."


Robotların Sınıflandırılması​


Günümüzde kullanılan robotlar çeşitli sınıflara ayrılabilirler. Bunlar kullanılan eksentakımlarına göre, tiplerine göre, kullanılan tahrik elemanının çesidine göre vb. Bunlardan en önemli olan sınıflandırma yöntemleri aşağıda verilmiştir;


Koordinat Sistemlerine Göre Robotların Sınıflandırılması​


  • Kartezyen koordinat sistemi,
  • Silindirik koordinat sistemi,
  • Küresel koordinat sistemi,
  • Döner koordinat sistemi.

Robot Tiplerine Göre Sınıflandırma​


  • Kartezyen robotlar,
  • Mafsallı robotlar,
  • Scara robotlar.

Scara Robotlar​


Scara, : Selective Compliance Assembly Robotic Arm kelimelerinin baş harflerinden oluşmuştur. Yani seçimlere uyan (faaliyet yerine getirme) montaj robot koludur. Bu robot 1970'ten sonra Japon Endüstriyel Konsorsiyomu ve bir grup araştırmacı tarafından Japonya’da Yamanashi Üniversitesi’nde geliştirilmiştir.Scara tipi robot, çok yüksek hızlara, en iyi tekrarlama kabiliyetine, yüksek hassasiyet ve doğruluk oranlarına sahip bir robot çeşididir.


Scara Tipi Robotun Özellikleri​


Scara tipi bir robota ait şematik çizim verilmiştir. Scara robotun genel özellikleri şöyledir:


  • 1. Doğruluk
  • 2. Yüksek hız
  • 3. Kolay montaj
  • 4. Hassasiyet
  • 5. Yüksek Verim

Scara Tipi Robotun Yapısı​


Bu robot genellikle dikey eksen çevresinde dönen 2 veya 3 kol bölümünden meydana gelmiştir. Şekil 16’de görülen 1 numaralı eksen robota ana dönmeyi veren eksendir. Bu eksen en çok montaj robotlarında kullanılmaktadır. 2 numaralı eksen doğrusal dikey eksendir.


Bu eksende sadece dikey hareket yapılabilmektedir. Bu özellik montaj robotlarında istenildiğinden dolayı, montaj robotlarının büyük bir kısmı aşağıya doğru dikey hareket yapar. Dikey eksen hareketleri koordinat hareket eksenleri içinde aşağıya doğru yapılan en çabuk ve düzgün hareketlerdir. 3 numaralı eksende robot kolunun erişebileceği uzaklık değiştirilebilir. 4 numaralı eksende ise dönen kol bileği hareket eder. robotun çalışma alanına ait çizdiği hacim verilmiştir.

Scara Tipi Robotun Kullanım Alanları
Günümüzde Scara tipi robotlar yaygın olarak birçok alanda kullanılmaktadır. Elektronik devre elemanlarının baskılı devre üzerine yerleştirilmesinde, elektromekanik olarak çalışan küçük cihazların ve bilgisayar disk sürücülerinin montajında bu robotlardan faydalanılmaktadır.


Elektronik devre elemanlarının yerleştirilmesi sırasında robotun tutucu kolu kullanılır.Bu kola alınan parça bakırlı plaket üzerinde önceden belirlenen yere yerleştirilir. Yerleştirme işlemi ve öncesi bilgisayar tarafından kontrol edildiği için hata meydana gelmeyecektir.


Robotların elektronik sanayiinde kullanılmasıyla birlikte seri üretim yapılmaya başlanmış ve kalite artmıştır.

Uygulamalar
  • Dizme, yerleştirme, taşıma, paketleme, silikon çekme, delme, kesme, yapıştırma, kalite kontrol, ölçüm, test işlemleri, yükleme ve boşaltma gibi birçok üretim sürecine kullanılmaktadır.
  • Otomotiv, beyaz eşya, kimya, cam, mobilya, gıda, elektronik, metal, seramik, kâğıt gibi birçok endüstriyel sektörde kullanıma uygundur.

Operasyonel robotik​


İnsanın yaşamasına elverişli olmayan ortamlarda çalışırlar. Örnek: ortamı, su altı, vb. sistemler programlanabilir ve kendi kendine çalışan bir olmaktan çok uzaktan kontrollüdür. , ve sistemler tercih edilebilir. Yüksek gerektirir. Özel amaçlara göre özel yaklaşımlar geliştirilir. Uzaktan yönetim için güç aktarım sistemleri ( veya ) veya kullanılır.


Tıp ve sağlıkta robotik​



Gelişmiş gerilimleri (beyin komutlarını) algılayabiliyorlar ve parmaklara veya eksenlere gerilimin şiddetine göre güç gönderebiliyorlar. Güç aktarımı ve yapay sistemleriyle yapılıyor. Bu çok pahalıya malolduğundan çok yaygın olarak şimdilik kullanılamıyor. Mâliyeti düşürmek için son zamanlarda üzerinde çalışılıyor.


  • Ameliyat Robotları (tıbbî operasyonlar)

Tamamen ve hassas kontrollerle yapılan sistemler, kıtalar arası iletişimle ameliyatlara katılmasını sağlıyabilmektedir.


  • Yakın zamanda Einstein isimli yeni bir cerrahi robot doktorların ve hastaların hizmetine Medtronic tarafından sunulacaktır.

Sibernetik​


  • Konstruktif mimari (dış görünüm ve beden)

Amaç sistemi canlı dokuya benzetmek olduğu için , malzeme bilimi, ve konunun içine girmiştir. Ayrıca , , ve gibi geleneksel mühendislik ve kategorilerinide ilgilendirmektedir. döküm yöntemleri, Üç boyutlu yaratım yeteneği ve sanatsal görüş gibi yeteneklerde gerektirmektedir. Bâzı insanları ve yerine ve doğal dokuları kullanmak için araştırmalar yapmaktadırlar.


  • Zekâ ve Denetim Sistemi

araştırmaları, ve sorgu dillerini bilmeyi ve yeni geliştirebilmeyi gerektiriyor. Araştırmalar, mevcut ikili bilgi sisteminin (0 ve 1 ( )) sınırlarını zorluyor. İnsan beyni kadar esnek ve yetenekli bir , teknolojisiyle mümkün görünmüyor. Bu yüzden bâzı moleküler ve biyolojik sistemleri, üzerinde çalışıyorlar.



Oyuncak robotlar​


ve sistemler içeren Robotik oyuncaklar çok karmaşık olabiliyor. araştırmaları, ilk ticârî ürünlerini bu alanda veriyor. , Sony'nin robot köpeği, ünlü robot araştırmacısı 'in 'i bu alandaki öncü ürünlerden bâzıları.


Hobi Amaçlı Robotik​


Dünya'da çok sayıda kişinin uğraş alanıdır. Bu kategori herkesin değişik eğilimlerine göre şekillenebilmektedir. Örnegin Japonya'da her yıl hobi robotlarının yarıştırıldığı gösteriler düzenlenmektedir. Hobi tutkunlarının kurduğu birçok topluluk mevcuttur. Bu alana yönelik çok sayıda kitap ve yayın vardır. Ulusal ve uluslararası birçok yarışma düzenlenmektedir.


FeTeMM Eğitimi'nde Robotik Etkinlikleri​


Robotik etkinlikleri özellikle 'nde ogrenmenin bir parçası olarak kabul ediliyor.[9][10][11][12] Bu etkinlikler okul sonrasi programlar veya daha genel bir ifade ile okul disi ogrenmenin kapsaminda degerlendirilebiliyor.[12][13][14]


Kaynakça​



  1. Sergei Lupashin (28 Mart 2011). (HTML) (İngilizce). YouTube. 4 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Mayıs 2013.

  2. L. Pedersen, D. Kortenkamp, D.Wettergreen, I. Nourbakhsh (2009). (HTML) (İngilizce). Carnegie Mellon University, School of Computer Science. 6 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 10 Mayıs 2013. KB1 bakım: Birden fazla ad: yazar listesi ( )
  3. 1 2
    GÜRGÜZE, Gürkan (2019). . Fırat Üniversitesi Müh Bil Dergisi, 31. ss. 53-66. 5 Şubat 2020 tarihinde arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2020.

  4. Köse, Dilan (22 Ekim 2016). . Popular Science. 5 Şubat 2020 tarihinde arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2020.

  5. Duran, Alper (18 Nisan 2018). . Magg4 Dergi. 5 Şubat 2020 tarihinde arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2020.

  6. . ogrenciyegelir.com. 10 Ocak 2019. 1 Şubat 2020 tarihinde arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2020.

  7. (1991). Science and Civilisation in China: Volume 2, History of Scientific Thought. Cambridge University Press. .

  8. Fowler, Charles B. (Kasım 1967). "The Museum of Music: A History of Mechanical Instruments". Music Educators Journal. 54 (2). ss. 45-49. : . .

  9. Erdoğan, N., Corlu, M. S., & Capraro, R. M. (2013). Defining innovation↵literacy: Do robotics programs help students develop innovation literacy skills? International Online Journal of↵Educational Sciences, 5(1), 1-9

  10. Corlu, M. S.(2014). FeTeMM↵eğitimi makale çağrı mektubu [Call for STEM education research in the Turkish↵context]. Turkish Journal of Education, 3(1), 4-10. 28 Aralık 2014 tarihinde sitesinde .

  11. Tekerek, M. (2009). A human robot interaction application for robotic education. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 1(1), 2164-2169.
  12. 1 2
    Sahin,A., Ayar, M.C., & Adiguzel, T. (2014). Students experiences with STEM-related after school activities and their learning outcomes. Educational Sciences: Theory and Practice,14(1), 309-322.

  13. Ayar, M. C., Yalvac, B., Ugurdag, F., Sahin, A. (2013). A robotics summer↵camp for high school students: learning about engineering design at first hand and career interest in engineering. Proceedings of the American Society for Engineering Education (ASEE), Atlanta, GA, USA: June 23-26, 2013.

  14. Ayar, M.C. & Saka, Y. (2014). Robotics etkinlikleri: İlgi gelişim aşamaları ve kariyer tercihleri. XI. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi. Adana, Türkiye: 11-14 Eylül 2014.
 

Users who are viewing this thread